Menu

JAVASCRIPT DERSLERİ     ANASAYFA     ÖNCEKİ DERS     SIRADAKİ DERS

Konu başlığına tıklayarak detayları görebilirsiniz!!!

JAVASCRIPT DEĞİŞKENLER

Değişkensiz bir programlama dili düşünülemez. Değişkenler dışarıdan alınan ya da program içerisinde üretilen değerleri, geçici olarak saklamak için oluşturulan bellek alanlarıdır. Javascriptte veri türleri katı kurallara tabi değildir.

Javascriptte bir değer atadığınızda veri türü otomatik olarak belirlenir. Eğer bir fonksiyon içerisinde değişken tanımlamışsanız, o değişken sadece o fonksiyon içerisinde geçerlidir. Ayrıca javascriptte değişkenlerde büyük harf küçük harfe dikkat edilmez, değişken aynı değişken olarak algılanır.


DEĞİŞKEN TANIMLAMA VE DEĞER ATAMA

Bir değişkene değer atarken eşittir = (atama operatörünü) kullanırız. İki şekilde değer ataması yapabiliriz. Değişkenin tanımlandığı satırda veya tanımlandıktan sonra;

Değişkenleri "var" yani ingilizce bilinen adıyla variable (değişken) sözcüğünün kısaltması şeklinde tanımlıyoruz. Ama eşittir operatörü kullanıldıktan sonra var kullanılmasa da olur. String (metin) şeklindeki değişken değerlerini çift tırnak içerisinde belirtiyoruz. Sayısal değişken değerlerini direk olduğu gibi yazabiliriz.

Değişkenlerimizi ekrana yazdırmak için geçen derste olduğu gibi yine document.write kullanıp parantez içerisinde değişken ismini olduğu gibi belirtiyoruz.

    <html>
    <head>
    <script type="text/javascript">
        document.write ("Sayfamıza hoşgeldiniz");
        var i = 8;
        var j = "Merhaba";
        document.write(i);
        document.write(j);
    </script>
    </head>
    <body>
    </body>
    </html>

TARAYICI (BROWSER) EKRAN GÖRÜNTÜSÜ:

Değişken Atama

Çoklu değişken atayarak ve değişkenleri birleştirerek veya toplayarak birbiriyle etkileşime sokabiliriz. Aşağıdaki örnekten ilerleyecek olursak;

    <html>
    	<head>
    	<script type="text/javascript">
            var ders = 4;
            var sonrakiDers = 1;
                
                document.write ("Şu an " + ders + ". dersimiz " + sonrakiDers + " ders sonra " 
                        + (ders+sonrakiDers) + ". dersimiz olacaktır.");
            
    	</script>
    	</head>
    	<body>
    	</body>
    </html>

4 değerine sahip ders adında ve 1 değerine sahip sonrakiDers adında iki değişken oluşturuyoruyoruz. Daha sonra ekrana birşeyler yazdırmamıza yardımcı olan document.write ve iki değişkenimizin adını kullanarak kendi aralarında da bir toplama işlemi yapıyoruz. Bize bir dahaki dersimizin 5. dersimiz olacağı yani 4 + 1 sonucunu veriyor ekrana yazdırdığımız görüntüde.


TARAYICI (BROWSER) EKRAN GÖRÜNTÜSÜ:

Çoklu Değişken

DEĞİŞKENLERİN KAPSAMI (SCOPE)

Bir fonksiyon (function) tanımlarken kullanılan iki süslü parantez arasında yazılan kodlara blok denir. Her blok değişkenler için bir kapsam tanımlar. Tanımlanan kod alanlarına göre değişkenler genel (global) ve yerel (local) olarak ikiye ayrılır.

Bir değişkenin kapsamı (scope) değişkene erişebilen kod alanları anlamına gelir. Yani bir değişkene değer atayabildiğimiz değerini değiştirebildiğimiz alanlardır.

Global(genel) değişkenlere tüm kod alanlarından ulaşılabilirken, Local(yerel) değişkenlere belirli kod alanlarından ulaşılabilir. Bir fonksiyon içerisine yazılmadan <script></script> etiketi altında ya da kaynak .js dosyası içerisinde tanımlanan değişkenler genel değişkenler olarak adlandırılır. Bir değişkenin kapsamı tanımlandığı tüm blokta ve tüm alt bloklarında geçerli olur.

Belirli bir blok içerisinde (fonskiyon gibi) tanımlanan değişkenler yerel değişkenlerdir. İlgili blok dışında geçerlilikleri yoktur.

<html>
    <head>
    <script type="text/javascript">
        //KAPSAM 1 (Global Değişken)
        var j=10;
    
        //KAPSAM 1 (Local Değişken)
        function fonksiyonum () {
            var j = 20;
            document.write ("lokal j değişkeni: " + j);
        }

        document.write("global j değişkeni: " + j);
        
    </script>    
    </head>
    <body>
    </body>
</html>

Kapsam 1'de bulunan document nesnesinin write() metodu ile genel olarak tanımlanmış (j) değişkenini, kapsam 2'de bulunan document nesnesinin write() metodu ile local olarak tanımlanmış j değişkenini elde ederiz. document nesnesinin write metodu sayfaya bir içerik yazdırmak için kullanılır.


TEMEL DEĞİŞKEN KURALLARI

Değişkenler ilk defa kullanılacaksa variable (değişken) sözcüğünün kısaltması olan "var" kullanılır.

     var a = 15;

Değişken adları harf veya alt çizgi (_) karakteriyle başlamalıdır. Değişkenler sayısal değer, eksi (-) operatörü, yüzdelik (%) ifade, ve yani end (&) gibi ifadelerle ile başlayamaz. Bunun yanısıra bu belirttiğimiz ifadeleri değişkenimizin sonunda kullandığımızda herhangi bir problem yaşamayız.

    var adi = "Can"; // doğru kullanım
    var _adi; // doğru kullanım
    var adi12&%; // doğru kullanım
    var 12Ahmet; // yanlış kullanım

Javascipt küçük ve büyük harf ayrımı yapar (ingilizcedeki adıyla case sensitive'dir) o nedenle değişkenlerde kullandığımız harfleri olduğu gibi kullanmalıyız. Aşağıdaki örnekte yer alan büyük harf ve küçük hafle başlayan 2 soyadi değişkeni aynı değişken olarak algılanmaz.

    var soyadi = "Pekmezci";
    var Soyadi;